T–KDP’de Bölünmeler

T–KDP’de Bölünmeler

Sait Elçi ve Dr. Şıvan Arasındaki Mücadele

T–KDP ilk örgütlü ve sokaklara taşan faaliyetlerini 1967 yılında Doğu ve Güneydoğu’da gerçekleştirmiştir. “Doğu Mitingleri” adıyla TİP’in önderliğinde yapılan Diyarbakır’da, Mardin’de, Batman’da, Tunceli’de, Bingöl’de, Ağrı’da, Siverek’te, Silvan’da, Hilvan’da, Derik’te, Kızıltepe’de yapılan toplantılara iştirak etmişlerdi. Bu mitinglerde T–KDP’nin, Faik Bucak’tan sonraki lideri olan Sait Elçi ve Sait Kırmızıtoprak (Dr. Şıvan) gibi önde gelen isimleri de katılmışlardı. İllegal T–KDP’nin Genel Sekreteri Sait Elçi, Siverek mitinginde bir de konuşma yapmıştır.

“Doğu Mitingleri” Kürtçülüğün gelişimine ve ayrılıkçı hareketlerin büyümesine de yol açtı. Bölgede yapılan mitingler Kürtçülük hareketlerini güçlendirecekti. T–KDP’nin illegal olarak öncülük ettiği bu çalışmalar güvenlik güçlerinin de dikkatini çekti. 1968 yılının ilk ayında T–KDP bir operasyon yedi. Bu operasyon sonucunda parti genel merkezinin mührüyle oldukça yüklü parti arşivi ele geçirildi.

28 Ocak 1968’de T–KDP yöneticileri hakkında soruşturma açıldı, tutuklamalar başladı. Bucak’tan sonra partinin genel sekreterliğine getirilen başta Sait Elçi olmak üzere parti yöneticileri tutuklandı. Ve yapılan yargılamalar neticesinde çeşitli cezalara çarptırıldılar.

Sait Elçi, “49’lar” (1959’da Kürtçü aydınların tutuklanması) ve ‘23’ler” (1963’de Kürtçü dergi ve gazetelerden dolayı tutuklamalar) olaylarında da yer almış bir isimdi. T–KDP, daha çok Güneydoğu’da köylülük içinde örgütlenmeye çalıştı. Irak Kürt hareketine yardım etti. Seçimlerde tek sosyalist parti TİP’i destekledi (1969 genel seçimleri). DDKO (Devrimci Doğu Kültür Ocakları)’ların kurulmasına öncülük etti.

Bir yıla mahkum olan Sait Elçi’nin Şubat 1969’da cezaevinden tahliyesiyle T–KDP’de yeniden örgütlenme çalışmaları başladı. Başta Sait Kırmızıtoprak (Dr. Şıvan) olmak üzere birçok partili sınırdan kolayca çıkarak Irak’ta Barzani’nin hakimiyeti altındaki bölgeye gönderildi. Bu dönemde parti içinde de ideolojik görüş ayrılıkları başladı.